Weg met die jetlag

Goed nieuws voor iedereen die wel eens met een jetlag opgescheept zit. Wetenschappers van Oxford University hebben de oorzaak ontdekt. Een proteïne met de naam SIK1 zorgt ervoor dat onze biologische klok niet meteen aanpast aan het daglicht.

Nochtans redelijk belangrijk die lichaamsklok. Zorgt ervoor dat we op het juiste moment honger krijgen, dat ons lichaam slaperig wordt als het licht uitgaat en bepaalt ook voor een groot stuk ons humeur.

Bij onderzoek op muizen reduceerden ze het effect van die SIK1 waardoor de knaagdieren hun biologische klok binnen de 24 uur konden resetten. De andere groep had daar minstens zes dagen voor nodig. De manipulatie van SIK1 kan ook in de behandeling van schizofrenie nuttig zijn, omdat storingen in de lichaamsklok eveneens aan de basis van dit ziektebeeld liggen.

Wat is een jetlag?

Als je reist tussen tijdszones beland je heel snel op een plek waar de tijd anders is dan je vertrekpunt. Je lichaam kan zich niet snel genoeg aanpassen aan die verandering waardoor het ontregeld raakt. Vermoeidheid, desoriëntatie, dehydratie, minder energie en slaapstoornissen zijn enkele symptomen. En vooral moe worden en honger krijgen op momenten dat het eigenlijk niet gepast is. Een variant hierop is de clocklag die opkomt bij switchen tussen winter- en zomeruur.

Hoe meer tijdszones je overbrugt, hoe langer de symptomen kunnen aanhouden. Tot een week zelfs. Als je naar het oosten reist, dan verlies je tijd en ga je er meer last van hebben. Vandaar dat ik in Indonesië geregeld een klop van de hamer kreeg, maar in Peru eigenlijk nooit last van een jetlag had. Gevoeligheid voor dit fenomeen verschilt ook van persoon tot persoon. Vaak wordt gezegd dat je per tijdzone ongeveer een dag jetlag moet rekenen.

Jetlag voorkomen

• Probeer op de dag van vertrek zo weinig of zo licht mogelijk te eten en geen alcohol te drinken. Koffie best ook vermijden. Vooral tijdens de vlucht. Bij aankomst probeer je best zo snel mogelijk het plaatselijke eetpatroon over te nemen.
• Trek je naar het oosten, dan ga je best enkele nachten voor vertrek al wat vroeger slapen. Omgekeerd als je naar het westen reist. Probeer je lichaam dus al wat voor te bereiden op het nieuwe ritme.
• Probeer ook zo snel mogelijk in het plaatselijke slaappatroon te geraken. Overdag dutjes doen, verlengt alleen maar je jetlag.
•  Een goeie conditie helpt om er sneller vanaf te geraken.
• Zo veel mogelijk bewegen en water drinken op de vlucht. Haal je het negatieve effect van een vlucht al wat naar beneden.
• Moet je op vaste tijdstippen medicijnen nemen, raadpleeg dan je dokter over het hoe en wat op verplaatsing.
• Doe ik zelf heel weinig, maar boek misschien je eerste plek om te slapen al op voorhand. En zorg dat die wat in orde is zodat je kan bekomen.
• Heel wat piloten nemen pillen op basis van melatonine. Zorgen ervoor dat je ritme sneller aanpast door een goede nachtrust. Andere reizigers nemen dan weer pillen en supplementen die hun overdag meer energie geven. Alles over medicijnen en pillen tegen jetlag kan je hier lezen.
• Ik ben fan van deze en dit zou ook helpen.

De tijdszones

Moeilijk om een kaart te vinden met de tijdszones die er wat deftig uit ziet. Deze dan maar. Kan je al eens checken hoeveel uur erbij komt. Voor Japan mag ik dus rekenen op een tijdsverschil van 9 uur. Zal bovenstaande tips dus maar best goed opvolgen.